همه چیز درباره ضمانت نامه بانکی
ضمانت نامه بانکی از ابزارهای مالی مهمی است که برای تأمین اطمینان و کاهش ریسک در معاملات تجاری به کار می‌رود. این ضمانت‌نامه‌ها تعهدی از سوی بانک برای پرداخت مبلغ مشخصی به شخص ثالث در صورت عدم انجام تعهدات مالی یا قراردادی توسط مشتری بانک است. در این مقاله از سایت حقوقی همیارتو، انواع مختلف ضمانت‌نامه‌های بانکی و کاربردهای آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
۱. ضمانتنامه پیش‌پرداخت
ضمانتنامه پیش‌پرداخت برای مواقعی استفاده می‌شود که خریدار قبل از دریافت کالا یا خدمات، مبلغی را به فروشنده پرداخت می‌کند. این ضمانتنامه تضمین می‌کند که فروشنده در صورت عدم ارائه خدمات یا کالا، مبلغ پیش‌پرداخت را بازخواهد گرداند.
۲. ضمانتنامه حسن انجام کار
ضمانتنامه حسن انجام کار برای اطمینان از اجرای صحیح و کامل پروژه‌ها صادر می‌شود. این نوع ضمانتنامه توسط پیمانکار به کارفرما ارائه می‌شود و تعهد می‌کند که کار طبق قرارداد انجام شود. در صورت عدم انجام تعهدات، بانک مبلغ ضمانتنامه را به کارفرما پرداخت می‌کند.
۳. ضمانتنامه شرکت در مناقصه
این ضمانتنامه به عنوان تضمین جدیت شرکت‌کننده در مناقصه ارائه می‌شود. اگر برنده مناقصه از عقد قرارداد امتناع کند، بانک مبلغ ضمانتنامه را به برگزارکننده مناقصه پرداخت خواهد کرد.
۴. ضمانتنامه پرداخت
ضمانتنامه پرداخت تضمین می‌کند که خریدار در موعد مقرر، مبلغ قرارداد را به فروشنده پرداخت خواهد کرد. این نوع ضمانتنامه معمولاً در معاملات بین‌المللی و خرید و فروش کالا به کار می‌رود.
۵. ضمانتنامه گمرکی
این ضمانت‌نامه‌ها برای تضمین پرداخت عوارض گمرکی و مالیات‌های مرتبط با واردات و صادرات کالاها صادر می‌شوند. در صورت عدم پرداخت هزینه‌های گمرکی، بانک مسئولیت پرداخت را بر عهده می‌گیرد.
شرایط لازم برای صدور ضمانت نامه بانکی
شرایط لازم برای صدور ضمانتنامه بانکی عبارتند از:
- اعتبارسنجی مشتری: بانک اعتبار مالی و سابقه مشتری را بررسی می‌کند.
- ارائه مدارک: شامل مدارک هویتی، مالی و حقوقی مشتری.
- وثیقه و تضمینات: ممکن است بانک از مشتری وثیقه یا تضمینات دیگری مانند املاک یا سپرده‌های نقدی بخواهد.
- بررسی قرارداد: بانک شرایط قرارداد را مطالعه می‌کند تا از تعهدات و مسئولیت‌های احتمالی آگاهی یابد.
- پرداخت کارمزد: مشتری باید کارمزد صدور ضمانتنامه را پرداخت کند.
- توافق بر شرایط ضمانتنامه: شامل مبلغ، مدت و شرایط خاص ضمانتنامه.
این شرایط ممکن است بسته به نوع ضمانتنامه و سیاست‌های بانک متفاوت باشد.
مدت زمان معمول برای صدور ضمانت نامه بانکی چقدر است؟
مدت زمان صدور ضمانتنامه بانکی معمولاً بسته به شرایط و پیچیدگی معامله، بین چند روز تا چند هفته طول می‌کشد. عواملی مانند تکمیل و ارائه مدارک، نوع ضمانتنامه، و فرآیند داخلی بانک می‌توانند بر این زمان تأثیر بگذارند.
چگونه می‌توان وضعیت درخواست ضمانت نامه بانکی را پیگیری کرد؟
برای پیگیری وضعیت درخواست ضمانتنامه بانکی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- تماس با بانک: با کارشناس یا مدیر پرونده خود در بانک تماس بگیرید.
- استفاده از پورتال آنلاین: اگر بانک شما خدمات آنلاین ارائه می‌دهد، می‌توانید وضعیت درخواست خود را از طریق پورتال آنلاین بانک پیگیری کنید.
- مراجعه حضوری: به شعبه‌ای که درخواست را ارائه کرده‌اید مراجعه کنید و از وضعیت آن مطلع شوید.
- ایمیل یا پیامک: برخی بانک‌ها اطلاعات به‌روزرسانی شده را از طریق ایمیل یا پیامک ارسال می‌کنند.
مراحل ابطال ضمانت نامه بانکی چیست؟
برای ابطال ضمانتنامه بانکی، معمولاً مراحل زیر طی می‌شود:
- درخواست کتبی: مشتری باید درخواست ابطال را به‌صورت کتبی به بانک ارائه دهد.
- موافقت ذینفع: در برخی موارد، موافقت ذینفع ضمانتنامه نیز لازم است.
- بررسی بانک: بانک شرایط ابطال را بررسی می‌کند و از رفع تعهدات اطمینان حاصل می‌کند.
- بازگشت اصل ضمانتنامه: مشتری باید اصل ضمانتنامه را به بانک بازگرداند.
- انجام تسویه‌حساب: هرگونه بدهی یا هزینه مرتبط تسویه می‌شود.
این مراحل ممکن است بسته به سیاست‌های بانک و نوع ضمانتنامه متفاوت است
آیا هزینه‌ای برای ابطال ضمانت نامه بانکی وجود دارد؟
آیا هزینه‌ای برای ابطال ضمانت نامه بانکی وجود دارد؟بله، معمولاً بانک‌ها برای ابطال ضمانتنامه بانکی ممکن است هزینه‌ای دریافت کنند. این هزینه‌ها بسته به سیاست‌های بانک و شرایط ضمانتنامه متفاوت است. بهتر است با بانک صادرکننده تماس بگیرید تا اطلاعات دقیق‌تری دریافت کنید.
چگونگی پرداخت وجه ضمانت نامه مطالبه شده
در صورتی که مضمون له اقدام به مطالبه وجه ضمانتنامه یا واریز وجه آن در سررسید یا قبل از آن را نماید، بانک در اولین فرصت ممکن و پس از حصول اطمینان از صحت مفاد نامه واصله در این خصوص:
چنانچه وجوه نقدی ضمانت خواه نزد بانک تکافوی مبلغ ضمانتامه را بنماید، وجه ضمانتنامه را از حساب جاری مشتری یا از سپرده نقدی مشتری نزد بانک یا هر دو مورد برداشت نموده و مطابق دستور ذینفع نسبت به واریز وجه ضمانتنامه به حساب مربوطه اقدام می نماید.
چنانچه وجوه نقدی ضمانت خواه نزد بانک تکافوی مبلغ ضمانتامه را ننماید ، مراتب را از طریق تلفن و مکتوب به ضمانت خواه منعکس می نماید.
چنانچه ضمانت خواه نسبت به تامین کسری وجوه نقد خود نزد بانک اقدام ننماید ، بانک ضمن برداشت وجوه نقد موجود مشتری در حساب های مربوطه، کسری موجودی تا مبلغ ضمانتنامه را تامین و مطابق دستور ذینفع نسبت به واریز وجه ضمانتنامه به حساب اعلام شده اقدام و متعاقبا پیگیری خود را از مشتری برای تسویه بدهی آغاز می نماید.
میزان سپرده نقدی برای انواع مختلف ضمانت نامه‌ها چقدر است؟
میزان سپرده نقدی برای ضمانت‌نامه‌های بانکی به نوع ضمانتنامه، مبلغ آن و سیاست‌های بانک بستگی دارد. معمولاً بانک‌ها درصدی از مبلغ ضمانتنامه را به عنوان سپرده نقدی درخواست می‌کنند. این درصد ممکن است بین ۱۰ تا ۳۰ درصد متغیر باشد.
نتیجه گیری
ضمانت‌نامه‌های بانکی ابزارهای مهمی برای تأمین اطمینان در معاملات تجاری و کاهش ریسک مالی هستند. با ارائه تضمین پرداخت توسط بانک، طرفین معامله می‌توانند با اطمینان بیشتری به تعهدات خود عمل کنند. آگاهی از انواع ضمانت‌نامه‌ها، شرایط صدور، تمدید و ابطال آن‌ها برای استفاده بهینه از این ابزار مالی ضروری است. بانک‌ها با ارائه این خدمات به بهبود روابط تجاری و کاهش نگرانی‌های مالی کمک می‌کنند.
سوالات متداول
۱. ضمانتنامه بانکی چیست؟
تعهدی از سوی بانک برای پرداخت مبلغ مشخصی به شخص ثالث در صورت عدم انجام تعهدات توسط مشتری.
۲. انواع ضمانت‌نامه‌های بانکی کدامند؟
پیش‌پرداخت، حسن انجام کار، شرکت در مناقصه، پرداخت، و گمرکی.
۳. چه مدارکی برای صدور ضمانتنامه لازم است؟
مدارک هویتی، مالی و حقوقی مشتری.
۴. آیا امکان تمدید ضمانتنامه وجود دارد؟
بله، با ارائه درخواست و موافقت بانک و طرفین ذینفع.
۵. مراحل ابطال ضمانتنامه چگونه است؟
درخواست کتبی، موافقت ذینفع، بررسی بانک، بازگشت اصل ضمانتنامه و تسویه‌حساب.
۶. آیا ابطال ضمانتنامه هزینه دارد؟
ممکن است هزینه‌ای دریافت شود؛ بسته به سیاست‌های بانک متفاوت است.
۷. میزان سپرده نقدی برای ضمانت‌نامه‌ها چقدر است؟
معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ درصد مبلغ ضمانتنامه، بسته به نوع و سیاست‌های بانک.
