حضانتحقوق خانواده

شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط مادر

همان طور که می دانیم مادر بهترین پناهگاه برای مشکلات جسمی، روحی و روانی فرزندش است. مادران در جامعه ایرانی دارای عواطف و دلبستگی شدید عاطفی به فرزند می باشند، در صورتی که حضانت فرزند با توجه به قانون با پدر است. در ادامه این مطلب از سایت مشاوره حقوقی همیارتو قصد داریم مسائل پیرامون حضانت فرزند و شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط مادر را بررسی کنیم.

معنا و مفهوم حضانت

حضانت در لغت به معنی پروردن است و در اصطلاح به معنای پرورش، تربیت و نگهداری از کودک می باشد.

شرایط حضانت فرزند برای والدین

به طور کلی شرایطی که به صورت مشترک در مورد پدر و مادر صدق می کند که بتوانند حضانت فرزند خود را به عهده گیرند.

این موارد شامل:

  • بلوغ
  • عقل
  • عدم ابتلا به بیماری های واگیردار
  • شایستگی اخلاقی
  • اسلام
  • توانایی عملی
  • عدم ازدواج با شخص دیگر می شود.

طبق ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی، اگر مادر در زمانی که حضانت فرزند را بر عهده دارد، شوهر کند یا مبتلا به جنون شود. حق حضانت با پدر خواهد بود. این ماده شرط عاقل بودن را فقط برای مادر ذکر کرده است. اما بدیهی است که اگر پدر مجنون باشد و یا مبتلا به بیماری های روانی باشد نمی تواند حضانت فرزند را به عهده گیرد.

مطابق ماده ۱۱۹۲ و فقه اسلامی از شروطی که پدر و مادر باید برای حضانت فرزند داشته باشند دین اسلام است. اگر یکی از والدین کافر باشد، موجب سلب حضانت از او می شود.

عدم ازدواج با شخص دیگر، طبق ماده ۱۱۷۰ مادر هنگامی می تواند حضانت فرزند خود را داشته باشد که ازدواج مجدد نکرده باشد. پس از ازدواج دادگاه مصلحت فرزند را در نظر می گیرد که به چه کسی حضانت را واگذار کند.

اگر پدر یا مادر به بیماری های واگیردار مبتلا باشند، حق حضانت از آنها سلب می شود.

معمولا شخصی که حضانت فرزند را بر عهده می گیرد، باید توانایی عملی داشته باشد. یعنی بتواند از عهده کارهایی که در رابطه با فرزندش است بر آید.

نحوه گرفتن حضانت فرزند بعد از طلاق

حضانت حق و تکلیف والدین است و هیچ کدام نمی توانند از این تکلیف امتناع کنند. حضانت فرزندان پس از طلاق؛ مطابق با سن آنها مشخص می شود. یعنی حضانت فرزند تا پایان ۷ سالگی با مادر و پس از آن تا سن بلوغ حضانت فرزندان بر عهده پدر است. البته هنگامی که فرزند به سن بلوغ برسد، خودش نیز می تواند تعیین کند که نزد پدر یا مادر بماند. در این خصوص هم دادگاه  بررسی های لازم را انجام خواهد داد.

اگر می خواهید حضانت فرزند خود را بعد از طلاق بگیرید، بهتر است با یک وکیل متخصص مشورت کنید. همچنین می توانید در حین طلاق با پدر توافق کنید که در صورت گذشتن از حقوق مالی خود حضانت فرزند را از او بگیرید.

شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط مادر

مادر می تواند با اثبات انحرافات اخلاقی و رفتاری و ارائه مدارکی برای اثبات این مدعا به دادگاه باعث سلب حضانت از پدر شود و خود حضانت فرزند را بر عهده گیرد.

این موارد شامل:

  • فساد اخلاقی و فحشا
  • ابتلا به بیماری های روانی و اعصابی
  • سوء استفاده از طفل
  • اعتیاد به مواد مخدر و ضرب و جرح کودک

در صورتی که مادر بتواند یکی از این موارد را در دادگاه اثبات کند، حق حضانت به مادر واگذار می شود.

نحوه گرفتن حضانت فرزند توسط مادر کار بسیار دشوار و داراری فرآیندی نسبتا طولانی است. زیرا شرایط اخلاقی و رفتاری مادر و سلامتی روانی او نیز بررسی خواهد شد. سپس حضانت به او واگذار می شود.

البته، اگر برای دادگاه محرز شود که جدایی فرزند از مادر باعث به وجود آمدن مشکلات روحی برای فرزند یا عسر و حرج او می شود، حضانت فرزند به مادر واگذار می شود.

اکنون با اصلاح ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی و با همت و تلاش خانم های نماینده و تایید نهایی از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام، حضانت فرزندان چه پسر و چه دختر تا ۷ سالگی به عهده مادر گذاشته شده است و پس از آن نیز حضانت باید به پدر واگذار شود.

راه هایی برای گرفتن حضانت فرزند توسط مادر

راه های گرفتن حضانت در کشور ایران توسط مادر تنها شامل این دو راه می باشد.

  • مادر بتواند انحرافات اخلاقی و رفتاری پدر را طبق مدارک موجود در دادگاه به اثبات برساند.
  • مادر برخی از امتیازات و حقوق خود را مانند مهریه، نفقه ایام گذشته و اجرت المثل را در قبال حضانت فرزند به پدر ببخشد. و به این ترتیب مادر با گذشتن از حق و حقوق مالی خود می تواند، حضانت فرزند خود را بر عهده گیرد.

شرایط سلب حضانت فرزند از مادر

در صورتی که مادر یکی از شرایط زیر را داشته باشد پدر می‌تواند برای سلب حضانت فرزند از مادر اقدام کند.

  • در صورتی که مادر فساد اخلاقی داشته باشد و این موضوع در دادگاه ثابت شود حضانت فرزند از او سلب خواهد شد.
  • اگر مادر به مواد مخدر یا الکل اعتیاد داشته باشد واجد شرایط دریافت حضانت فرزند دختر بعد از طلاق نخواهد بود.
  • اگر مادر از کودک سوء استفاده کند و از او برای مشاغل ضد اخلاقی استفاده کند حضانت فرزند دختر از مادر سلب خواهد شد.
  • در صورت ابتلای مادر به بیماری‌های روانی، طبق تشخیص پزشکی قانونی حضانت فرزند از او سلب خواهد شد.
  • در شرایطی که مادر اقدام به ضرب و جرح خارج از متعارف کودک کند و این عمل دائم تکرار شود حضانت فرزند از او سلب خواهد شد.

نفقه فرزندی که مادر حضانت او را برعهده دارد

طبق ماده قانون ۱۱۹۸ قانون مدنی، پدر مسئول پرداخت نفقه اولاد می باشد و باید به تعهد خود که پرداخت نفقه است عمل کند. نفقه فرزند شامل، خوراک، پوشاک و مسکن می باشد.

ولی اگر پدر توانایی مالی برای پرداخت نفقه را ندارد، پرداخت نفقه بر عهده جد پدری فرزند یعنی پدربزرگ او می باشد.

هنگامی که پدر از پرداخت نفقه فرزند خود امتناع می کند، مادر به دلیل عدم پرداخت نفقه می تواند از پدر شکایت کند و طبق قانون مجازات اسلامی در صورتی که پدر توانایی پرداخت را داشته و از نفقه خودداری می کرده است به حبس ۳ ماه و یک روز تا ۵ ماه محکوم خواهد شد.

شرایط حضانت فرزند در طلاق توافقی

در طلاق توافقی مادر و پدر بر سر اینکه چه کسی حضانت را بر عهده گیرد و دیدار فرزند به چه صورت باشد توافق می کنند و معمولا در طلاق توافقی مادر از حق و حقوق خود در ازای حضانت فرزند خویش می گذرد.

مدارکی که برای دریافت حضانت توسط مادر لازم است

  • سند طلاق
  • مدارک شناسایی از قبیل کارت ملی و شناسنامه مادر
  • و اگر طلاق به صورت توافقی است، ارائه نسخه توافقات زوجین به دادگاه الزامی می باشد

دادگاه صالح جهت گرفتن حضانت فرزند توسط مادر

مرجع صالح، برای تعیین شرایط گرفتن حضانت فرزند توسط مادر؛ دادگاه خانواده می باشد. مادر با مراجعه به دفاتر قضایی درخواست خود را مبنی بر دریافت حق حضانت تنظیم می کند سپس پس از پرداخت هزینه های جانبی این درخواست به دادگاه خانواده ارجاع می شود، پس از بررسی های لازم قاضی با توجه به مدارک و نوع درخواست، رای نهایی را صادر می کند.

کلام آخر

در فقه اسلامی، شخصی که حضانت فرزند را بر عهده می گیرد باید عاقل و امانت دار باشد و همچنین شایسته تربیت و نگهداری از کودک نیز باشد. مادران به دلیل وابستگی های عاطفی و روانی به فرزندان خود، خواهان گرفتن حضانت فرزند هستند. دراین مقاله سعی کردیم به مسائل پیرامونی حضانت فرزند و شرایط حضانت فرزند توسط مادر و نحوه گرفتن آن را برای شما شرح دهیم.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۴۱۲ رای
منابع
1234
guest
49 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
زهرا
زهرا
29 روز قبل

سلام من شوهرم مشکل اعصاب روان شدید دارد. پرونده پزشکی دارم میتونم حضانت بچه هام بگیرم ازش

علی
علی
1 ماه قبل

سلام..در طلاق توافقی که زن با گذشتن از مهریه خود حضانت فرزند پسر و گرفته نفقه با کیه؟ و اگه نفقه با پدر می‌باشد تا چه زمانی و به چه میزانی؟؟ آیا زن می‌تونه شکایت کنه و مهریه شو به اجرا بزاره؟؟الان پسر در سن دوازده سالگی و پیش مادر می‌باشد و مادر از ارتباط پدر و پسر جلوگیری می‌نماید.

آخرین ویرایش 1 ماه قبل توسط علی
آبدین
آبدین
پاسخ به  علی
1 ماه قبل

نفقه با پدر
تا زمان بلوغ
تعیین میزان با کارشناس و دادگاه

بله میتونه اگر نبخشیده باشه مهریه شو بگیره

برای اثبات دلایل می‌خواهد

جاوید
جاوید
1 ماه قبل

منو همسرم به احتمال زیاد طلاق میگیریم،اونا تو روستا زندگی میکنن و خونشون همیشه رفت و امد و شلوغ هست و کلی پسر و اقا میان و میرن خانمم تو خونه همیشه دخترم رو کتک میزد میخواستم بدونم با توجه به شرایط محیطی خانمم و به خاطر اینکه بچم رو کتک میزد میتونم حضانت دخترم رو بگیرم؟

آبدین
آبدین
پاسخ به  جاوید
1 ماه قبل

تا ۷ سالگی بعهده مادر هست

زهرا
زهرا
2 ماه قبل

سلام من می‌خوام از شوهرم جدا شم بعد حضانت بچه ام خودم بگیرم باید چیکار کنم

ناشناس
ناشناس
2 ماه قبل

سلام شوهرم معتاد بود توافقی از هم جداشدیم یه دختر ۵ساله هم داره که پیش خودم هست الان میخوام مهریه ببخشم حضانت دائم بچه رو بگیرم ایا پدر بچه باید حضور داشته باشه یا نه؟

آبدین
آبدین
پاسخ به  ناشناس
1 ماه قبل

بله چون اون فرزند. واقعی شما نیست

مهسا
مهسا
2 ماه قبل

من حضانت بچه روخودم دادم باباش محظری حالاپشیمون شدم،میتونم حضانت روپس بگیرم؟

افسانه
افسانه
پاسخ به  مهسا
1 ماه قبل

سلام ..دختر منم به همچین مشکلی دچار شده و با اینکه حضانت فرزند پسر ۳ سالش را به پدر واگذار کرده الان بعد از ۸ ماه پشیمون شده و ناراحت اینده بچه شده و یقین داره که بچه پیش پدر نه تنها روانی میشه بلکه یه بزه کار اب در میاد..خواهشا ما را راهنمایی کنید.الان میتونه تا هفت سالگی بچه را پیش خودش نگه داره و حضانتشو از پدر بگیره؟

mahdikhalilinasab
mahdikhalilinasab
2 ماه قبل

بیچاره پدر بعد این همه زحمت و عرق ریختن اصلآ دیده نمیشه

نانا
نانا
3 ماه قبل

من حق حضانت فرزند رو ضمن عقد از همسرم گرفتم . الان میخوام درخواست طلاق بدم.
آیا از حق حضانت میتونم استفاده کنم یا چون اون زمان فرزند نداشتیم اون حضانت باطل است ؟

زهرا جعفری
زهرا جعفری
4 ماه قبل

سلام همسرم و پدر شوهرم فوت کرده قیومیت پسرم با من است کارمند هستم اداره من از من برگه حضانت فرزند خواسته چطور برگه حضانت بگیرم؟
لطفاً راهنمایی کنید

آخرین ویرایش 4 ماه قبل توسط زهرا جعفری
‌ن.ح
‌ن.ح
5 ماه قبل

باسلام. من وشوهرم یک سال پیش طلاق توافقی گرفتیم و حضانت پسرم از یک سالگی داداگاه داده به من.الان میخواهم باپسری ازدواج کنم ایا می توانم در ازای بخشش نفقه .فرزندم رو به حضانت کلی برعهده بگیرم شوهر سابقم مشروب خور وکسی رو نداره بچه رو نگه داره ومن نمی توانم به دادگاه ثابت کنم دراین شرایط چه کنم.

حمید
حمید
5 ماه قبل

سلام‌سه‌ماه‌موادمصرف‌میکردم‌حالاترک‌کردم تواین‌سه‌ماه‌خانم‌رفته‌‌خودشو‌سرپرست‌قرارداده‌ویارانه‌جداکرده‌حالامتوانم‌دوباره‌یارانه‌روبرگردونم

الناز
الناز
5 ماه قبل

سلام من و شوهرم ۵ساله ازدواج کردیم شوهرم ایرانیه و من اتباع افغانی هستم و یه دختر ۷ ماهه دارم شوهرم عصبی هستش و دوبار درمجردی اقدام ب خودکشی کرده شرایط مالیش متوسط منم ک پدرم دوتا خونه دارن ایابچه ب من میرسه یا شوهرم

تارا
تارا
5 ماه قبل

سلام من همسرم سرمسعله ای سیلی زد بهم بعدشروع کرد به کتک زدن منم شروع کردم از خودم دفاع کردن و چند تا زخم روی صورتش و بالای چشش خورد منم چند تا زخم روی پام متاسفانه پوست من برنزست و طوریکه هرچقدر کتک زده بشه بهم اصلا جاش نمیمونه انگار نه انگار. میخواستم ببینم میتونه ازم شکایت کنه و من مجرم شناخته شم درحالی که دفاع کردم از خودم

الهام
الهام
6 ماه قبل

سلام من ده ساله ازدواج کردم دوتا بچه پسردارم یکی هشت سالشه یکی پنج سالشه .
شوهرم اهل مشروباتو سیگاره سرکارم ک هروخ دلش خواس میره بددهنه بداخلاقه من بخوام طلاق بگیرم ایا حضانت بچه هارو ب من میدن یان؟؟

افسانه
افسانه
7 ماه قبل

سلام پسر من دوماهشه و حق طلاق بامنه و مهریه ندارم میتونم بچمو تا ۷ سالگی نگه دادم پدرش میگه نمیدم بچه رو

میلاد
میلاد
پاسخ به  افسانه
7 ماه قبل

سلام من حضانت پسرمو دادم به خانومم و پسرم ۴سالشه و ما در شرف طلاقیم،ایا بچه من کلا دیگه واسه اون میشه،در ضمن حق طلاقم دادم بهش،ولی نمیسازه ،طلاق میخواد

مریم
مریم
پاسخ به  میلاد
1 ماه قبل

ن چرا بچه مال اون شه.
هروقت بخوای میتونی ببینیش.
ایشون فقط حضانت دارن ن ولایت.
هروقتم بخوای میتونی دوباره دادخواست سلب حضانت بدی

دکمه بازگشت به بالا