خرید و فروش مسکن یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین معاملات اقتصادی افراد در طول زندگی است. با توجه به ارزش بالای املاک و مستغلات، این معاملات همواره در معرض خطرات و کلاهبرداری‌های مختلف قرار دارند. کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن می‌تواند خسارات مالی بزرگی به افراد وارد کند و زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله از سایت حقوقی همیارتو، به بررسی جرم کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن، مجازات‌های مربوطه و انواع کلاهبرداری‌ها می‌پردازیم و راهکارهای جلوگیری و نحوه شکایت از این جرایم را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن به معنای استفاده از روش‌های فریبکارانه برای به دست آوردن مال یا پول از دیگری است. این نوع کلاهبرداری می‌تواند از طریق ارائه اطلاعات نادرست، استفاده از اسناد مجعول و یا ایجاد شرایط کاذب صورت گیرد.
تعریف قانونی کلاهبرداری
بر اساس ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، کلاهبرداری به معنای استفاده از وسایل متقلبانه برای فریب دادن دیگری و تصاحب مال اوست. در این زمینه، خرید و فروش مسکن نیز می‌تواند موضوع کلاهبرداری قرار گیرد.
مجازات کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن
مجازات کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن بسته به میزان خسارت وارده و شرایط جرم متفاوت است. بر اساس ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، مجازات کلاهبرداری شامل حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال مورد کلاهبرداری است.
عوامل مؤثر بر تعیین مجازات
عوامل مختلفی مانند میزان خسارت وارده، تعداد دفعات ارتکاب جرم و میزان همکاری متهم با مراجع قضایی می‌توانند بر تعیین مجازات تأثیرگذار باشند.
انواع کلاهبرداری در خرید و فروش خانه
این کلاهبرداری می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود. در ادامه به بررسی چند نوع رایج از این کلاهبرداری‌ها می‌پردازیم.
۱. کلاهبرداری از طریق تنظیم مبایعه‌نامه جعلی
یکی از روش‌های کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن، تنظیم مبایعه‌نامه جعلی است. در این روش، کلاهبردار با ارائه مبایعه‌نامه‌ای که حاوی اطلاعات نادرست است، سعی در فریب خریدار یا فروشنده دارد.
۲. کلاهبرداری از طریق ایجاد دفتر املاک جعلی
در این روش، کلاهبرداران با ایجاد دفاتر املاک جعلی و استفاده از نام‌های مشابه با دفاتر معتبر، اقدام به جذب مشتریان و دریافت مبالغی به عنوان پیش‌پرداخت می‌کنند. پس از دریافت پول، دفتر را تعطیل کرده و ناپدید می‌شوند.
۳. کلاهبرداری از طریق موضوع قرارداد خرید و فروش مسکن
در این روش، کلاهبردار با ارائه اطلاعات نادرست در مورد ملک مورد معامله، مانند موقعیت جغرافیایی، وضعیت حقوقی یا شرایط فیزیکی ملک، سعی در فریب خریدار دارد.
۴. کلاهبرداری از طریق پیش‌فروش مسکن نیمه آماده
یکی دیگر از روش‌های رایج کلاهبرداری، پیش‌فروش مسکن نیمه آماده است. در این حالت، کلاهبردار با وعده تکمیل پروژه در آینده و دریافت پیش‌پرداخت از خریداران، اقدام به جذب سرمایه می‌کند. پس از دریافت پول، پروژه را نیمه‌کاره رها کرده و ناپدید می‌شود.
۵. کلاهبرداری در خرید و فروش املاک و مسکن از طریق استفاده از وکالت‌نامه جعلی
استفاده از وکالت‌نامه جعلی نیز یکی از روش‌های کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن است. در این روش، کلاهبردار با ارائه وکالت‌نامه جعلی از طرف مالک اصلی، سعی در فروش ملک به شخص ثالث دارد.
۶. کلاهبرداری در موارد خرید و فروش مسکن از طریق استفاده از سند مجعول
استفاده از سند مجعول نیز یکی از روش‌های رایج کلاهبرداری است. در این روش، کلاهبردار با ارائه سند جعلی مالکیت، سعی در فروش ملک به خریدار دارد.
۷. کلاهبرداری از طریق پرداخت تسهیلات بانکی واهی
در این روش، کلاهبردار با وعده پرداخت تسهیلات بانکی برای خرید مسکن، اقدام به دریافت مبالغی به عنوان هزینه خدمات از خریداران می‌کند. پس از دریافت پول، کلاهبردار ناپدید شده و هیچ تسهیلاتی پرداخت نمی‌شود.
۸. کلاهبرداری از طریق فروش ملک رهنی
در این روش، کلاهبردار با فروش ملکی که قبلاً در رهن بانک یا مؤسسه مالی دیگری قرار دارد، اقدام به کلاهبرداری می‌کند. خریدار پس از خرید ملک متوجه می‌شود که ملک به عنوان ضمانت وام در رهن بانک قرار دارد و نمی‌تواند آن را تصرف کند.
شکایت از جرم کلاهبرداری در خرید و فروش املاک و مسکن
در صورت وقوع این کلاهبرداری ، افراد می‌توانند از طریق مراجع قضایی اقدام به شکایت کنند.
نحوه شکایت از کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن
نحوه شکایت از کلاهبرداری در خرید و فروش مسکنبرای شکایت از این کلاهبرداری ، مراحل زیر را می‌توان دنبال کرد:
- تهیه و جمع‌آوری مدارک: اولین گام برای شکایت، تهیه و جمع‌آوری مدارک مربوط به کلاهبرداری است. این مدارک می‌تواند شامل مبایعه‌نامه، فاکتورها، اسناد مالکیت، وکالت‌نامه‌ها و هرگونه مدرک دیگری باشد که نشان‌دهنده وقوع کلاهبرداری است.
- تنظیم شکایت: پس از جمع‌آوری مدارک، باید شکایت خود را به صورت کتبی تنظیم کرده و در آن تمامی جزئیات مربوط به کلاهبرداری را توضیح دهید.
- مراجعه به دادسرا: شکایت تنظیم شده را به دادسرای محل وقوع جرم یا دادسرای محل سکونت خود ارائه دهید. در این مرحله، ممکن است نیاز به ارائه مدارک شناسایی و پرداخت هزینه‌های مربوط به ثبت شکایت باشد.
- پیگیری شکایت: پس از ثبت شکایت، باید پیگیری‌های لازم را انجام دهید تا پرونده شما مورد بررسی قرار گیرد. ممکن است نیاز به حضور در جلسات دادگاه و ارائه شهادت باشد.
نتیجه‌گیری
این کلاهبرداری یکی از مشکلات جدی است که می‌تواند خسارات مالی بزرگی به افراد وارد کند. با آگاهی از روش‌های مختلف کلاهبرداری، می‌توان از وقوع این جرایم جلوگیری کرد. همچنین، در صورت وقوع کلاهبرداری، پیگیری‌های قانونی و شکایت از طریق مراجع قضایی می‌تواند به بازپس‌گیری حقوق از دست رفته کمک کند.
سوالات متداول
۱. چگونه می‌توان از کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند بررسی دقیق اسناد و مدارک، مشاوره با وکلای مجرب، استفاده از دفاتر املاک معتبر و پیگیری‌های لازم از مراجع قانونی استفاده کرد.
۲. چه مدارکی برای این کلاهبرداری لازم است؟
مدارکی مانند مبایعه‌نامه، فاکتورها، اسناد مالکیت، وکالت‌نامه‌ها و هرگونه مدرک دیگری که نشان‌دهنده وقوع کلاهبرداری باشد، برای شکایت لازم است.
۳. مجازات کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن چیست؟
مجازات کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن شامل حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال مورد کلاهبرداری است.
۴. آیا استفاده از وکالت‌نامه جعلی برای فروش ملک جرم است؟
بله، استفاده از وکالت‌نامه جعلی برای فروش ملک جرم محسوب می‌شود و فرد مرتکب ممکن است به مجازات‌های قانونی محکوم شود.
۵. چگونه می‌توان مطمئن شد که یک دفتر املاک معتبر است؟
برای اطمینان از معتبر بودن یک دفتر املاک، می‌توان از راه‌هایی مانند بررسی مجوزهای قانونی دفتر، مشاوره با افراد معتبر و استفاده از تجربیات دیگران استفاده کرد.
به نظرتون چقدر به کارشناسی‌های قیمت ملک اعتماد کنیم؟